İş Güvenliği Analizi
İş Güvenliği analizinizi yapabilmek için profesyonel desteğe ihtiyacınız mı var?
İş Güvenliği analizi için size özel analizi birlikte seçelim.İşyerinizde kalıplaşmış analiz yerine şirketinizin ihtiyacını karşılayacak sürekli kullanabileceğiniz canlı bir iş güvenliği analiz olması yaşayabileceğiniz kazaları azaltır.
Bizi arayın
o 262 527 21 80
İş Güvenliğinde neredeyiz?
İş Sağlığı ve Güvenliği işyerlerinde çalışma koşullarının iyileştirilmesini hastalanmaya ve yaralanmaya yol açan etkenlerin ortadan kaldırılmasını amaçlayan, dolayısıyla verimliliği artıran;
- İnsani
- Maddi
- Tıbbi
- Hukuki
- Teknik boyutları
olan bir konudur.
Her çalışan işçi Sağlığı ve iş Güvenliği konusunda bilgili olmalı ve arastırma yapmalıdır.
Kural olarak prosedürleri ve yürütmelikleri bilmeli ve eksiksiz uygulamalıdır.
Başkalarının da güvenliğini düşünmelidir
Bir sorun görmesi halinde küçük veya büyük ayırd etmedem amirlerine bildirmelidir.
Uyarıcı levha ve işaretlemelere uymalıdır
Çalışma alanlarını ve çevreyi temiz tutmalıdır
En ufak kazayı bile rapor etmeli ve gerekli sağlık önlemlerini almalıdır.
Koruyucu malzemelerini mutlaka kullanmalıdır
Muhsin MORALI
GEÇİCİ VEYA BELİRLİ SÜRELİ İŞLERDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK
Yazan: admin 26 Aralık 2009
Kategori: Yararlı bilgiler
B/1475E.655
R.Gazete No. 25463
R.G. Tarihi: 15.5.2004
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından :
GEÇİCİ VEYA BELİRLİ SÜRELİ İŞLERDE İŞ SAĞLIĞI
VE GÜVENLİĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak
Amaç
Madde 1 – Bu Yönetmeliğin amacı, geçici veya belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilerin sağlık ve güvenlikleri bakımından işyerinde çalışan diğer işçilerle aynı düzeyde korunmalarını sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren:
a) Belirli süreli işlerde veya belli bir işin tamamlanması ya da belirli bir olgunun ortaya çıkması gibi, sözleşme süresinin sona ermesinin objektif koşullara bağlı olduğu işlerde, işveren ile işçi arasında yazılı şekilde yapılan belirli süreli iş sözleşmesi,
b) Geçici iş ilişkisi kurulan işverene ait işyerinde geçici iş sözleşmesi,
ile çalışan işçileri kapsar.
Dayanak
Madde 3 – Bu Yönetmelik, 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre hazırlanmıştır.
İKİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Eşit Davranma
Madde 4 – İşveren, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen iş ilişkisi ile çalıştırdığı işçilere, işyerinde sağlık ve güvenliklerinin korunmasını içeren çalışma koşulları bakımından aynı işyerinde çalışan diğer işçilere sağladığı düzeydeki korumayı sağlayacak, özellikle kişisel koruyucu donanımlara erişim açısından farklı uygulamada bulunamaz.
İşçilerin Bilgilendirilmesi
Madde 5 – 9/12/2003 tarihli ve 25311 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 10 uncu maddesi hükmü ile birlikte:
a) İşveren, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen iş sözleşmeleri ile çalıştıracağı işçilere, çalışmaya başlamadan önce yapacağı işin ne olduğu, bu işte karşılaşacağı özel riskler hakkında gerekli bilgilerin verilmesini sağlar.
b) Bu bilgiler özellikle, yapılacak işin gerektirdiği mesleki bilgi, yetenek ve tecrübe ile yapılması gerekli tıbbi muayene ve tetkikleri içerir, iş nedeniyle ortaya çıkabilecek ilave özel riskler açıkça belirtilir.
Eğitim
Madde 6 – İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 12 nci maddesi hükmü ile birlikte işveren, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen iş sözleşmeleri ile çalıştıracağı işçilerin, bilgi ve tecrübelerini de dikkate alarak, yapacakları işin niteliğine uygun yeterli eğitim almalarını sağlar.
Sağlık Gözetimi
Madde 7 – İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 14 üncü maddesi hükmü ile birlikte yapılacak sağlık gözetimlerinde aşağıdaki hususlara uyulacaktır:
a) Sağlık ve güvenlik yönünden özel tehlike bulunan ve özel sağlık gözetimi gerektiren işlerde, işveren, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen iş sözleşmeleri ile çalıştıracağı işçilerin, işin gerektirdiği özel sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
b) Yukarıda (a) bendinde belirtilen özel sağlık gözetimi, gerekli olduğu durumlarda, işçinin sözleşme süresinin sona ermesinden sonra da sürdürülür.
Koruyucu ve Önleyici Hizmetler
Madde 8 – İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliğinin 7 nci maddesine göre işyerinde sağlık ve güvenlikle ilgili koruyucu ve önleyici hizmetlerin yerine getirilmesi için görevlendirilen kişiler veya dışarıdan hizmet alınan kişi veya kuruluşlar, bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde belirtilen iş sözleşmeleri ile çalıştırılacak işçilerle ilgili olarak bilgilendirilir ve söz konusu işçilerin de diğer işçilerle birlikte sağlık ve güvenliklerinin sağlanması için gerekli çalışmalar yapılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Özel Hükümler
Geçici İş İlişkisinde Bilgilendirme
Madde 9 – Bu Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar ile birlikte:
a) Bu Yönetmeliğin 2 nci maddesinin (b) bendinde belirtilen geçici iş ilişkisi ile çalıştırılacak işçiler temin edilmeden önce, işçiyi çalıştıracak işveren işçiyi devredecek işverene, yapılacak işin gerektirdiği mesleki bilgi ve yetenek ile işin özellikleri hakkında gerekli bilgiyi verir.
b) İşçiyi devredecek işveren de aldığı bu bilgileri ilgili işçiye verir.
Geçici İş İlişkisinde Sorumluluk
Madde 10 – İşçiyi devreden işveren ile birlikte:
a) Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, görev süresinden ve işin yapılması ile ilgili koşullardan sorumludur.
b) (a) bendinin uygulanması bakımından, işin yapılması ile ilgili koşullar, iş sağlığı ve güvenliği ve hijyen konuları ile sınırlıdır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Daha Uygun Önlemlerin Alınması
Madde 11 – Bu Yönetmelik, 2 nci maddede belirtilen iş ilişkisi ile çalıştırılan işçilerin sağlık ve güvenliklerinin korunması için daha uygun önlemlerin alınmasına ve uygulanmasına engel teşkil etmez.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
İlgili Avrupa Birliği Mevzuatı
Madde 12 – Bu Yönetmelik 25/6/1991 tarihli ve 91/383/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifi dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Hüküm Bulunmayan Haller
Madde 13 – Bu Yönetmelikte belirtilen özel önlemler ile birlikte geçici veya belirli süreli iş sözleşmesi ile işçi çalıştırılan işyerlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği hükümleri de uygulanır.
Yürürlük
Madde 14 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 15 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
Tehlike Sınıfları
Yazan: admin 26 Aralık 2009
Kategori: Kanun & Yönetmelik, Yararlı bilgiler
B/1475F.290
R.Gazete No. 27417
R.G. Tarihi: 25.11.2009
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE İLİŞKİN TEHLİKE SINIFLARI
LİSTESİ TEBLİĞİ
MADDE 1 – (1) 15/8/2009 tarihli ve 27320 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimleri ile Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimleri Hakkında Yönetmeliğin 57 nci maddesi uyarınca oluşturulan Tehlike Sınıfı Belirleme Komisyonunun görüşleri doğrultusunda işyerlerinin iş sağlığı ve güvenliği açısından yer aldığı tehlike sınıfları listesi aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
a) Az Tehlikeli İşler
1) Mantar, saz ve kamıştan sepet vb. eşya imali
2) Gazete, mecmua yönetim yerleri, yayın evlerinde yapılan işler
3) Kereste ve her türlü inşaat malzemesi ve pencere camı toptancılığı
4) Her türlü makine ve taşıtlarla yedek parçaları toptancılığı
5) Her türlü madeni ve cam eşyası, elektrik malzemesi ve cihazları, radyo, buzdolabı ve benzeri eşya toptancılığı
6) Ev ve bürolara mahsus mobilyalarla halı ve kilim vb. yer döşemeleri toptancılığı
7) Mensucat, giyecek ve ayakkabı toptancılığı
8) Yiyecek maddeleri, içki, tütün ve sigara toptancılığı
9) İlaç, tuvalet malzemesi, kağıt, kitap ve kırtasiye, optik malzemeleri, oyuncak ve spor eşyası, mücevherat, yukarıdaki gruplardan birine girmeyen diğer mamullerin toptancılığı ile ihracat ve ithalat işleri
10) Her türlü yiyecek maddelerin satılışı
11) Eczaneler ve tuvalet malzemesi satışı
12) Kumaş, elbise, ayakkabı ve diğer giyecek eşyası satan mağaza ve işyerleri ile kullanılmış eşya satan yerlerde yapılan işler
13) Her türlü mobilya ve mefruşat ile soba, radyo, buzdolabı, çamaşır makinesi ve benzeri ev eşyası ve müzik aletleri satışı
14) Küçük el aletleri, boya, mutfak eşyası, porselen ve camdan eşya, küçük elektrik cihazları ve malzemesinin perakende olarak satış işleri
15) Araba, bisiklet, motosiklet ve diğer taşıma araçlarıyla yedek parçalarının perakende olarak satış işleri
16) Perakende olarak odun, kömür, tütün, buz, kitap ve kırtasiye, çiçek, mücevherat ve süs eşyası, fotoğraf makinesi, oyuncak ve spor malzemesi ve benzeri maddelerin satışı
17) Bankalar, para ve tahvil borsaları ve her türlü kredi, banka ve para muamelatı yapan dernek ve kooperatif ve müesseselerde yapılan işler
18) Hayat, yangın, nakliyat, kaza, can ve mal üzerine her türlü sigorta işleri
19) Gayrimenkul işletenler, simsarlar ve emlak komisyonculuğu
20) Nakliyat komisyonculuğu ve nakliyat acenteliği
21) Kar amacı gütmeyen ilmi araştırma işleri
22) Dini kuruluşlar, kiliseler ve sinagoglarda yapılan işler
23) Meslek ve esnaf kuruluşları ticaret ve sanayi odaları, işçi ve işveren sendikaları ve benzeri kuruluşlarında yapılan işler
24) Müzeler ve kütüphanelerinde yapılan işler
25) Siyasi kuruluşlar ve yukarıda tasnif edilmeyen çeşitli dernekler ve benzeri kuruluşlarda yapılan işler
26) Noter, avukat, baro ve hukuki istişare büro işleri
27) Ticari müşavirler, hesap uzmanları, muhasebe büroları ve benzeri hizmetler
28) Mühendis ve mimar bürolarında yapılan işler
29) Bilişim teknolojileri kapsamında yazılım, sistem yöneticiliği, ağ yöneticiliği, web tasarımcılığı vb. işler
30) Terzicilik (Hususi dikişler)
31) Diğer sınıflarda sayılmayan giyim eşyası, baston ve şemsiye imali
32) Her tür saat tamiri işleri
33) Süpürge ve fırça imali
34) Suni çiçekçilik, işlemecilik, sırmacılık ve bunlara benzer süsleme mahiyetinde diğer el işleri
35) Mürekkepli ve kurşun kalemler, cetvel tahtası, tampon ve benzeri büro eşyası imali
36) Her türlü eşya ve maddelerin satıldığı büyük mağazacılık
37) Hayvan arabaları ve hayvanlarla yapılan yük nakliyatı işleri
38) Terminaller, park yerleri ve garajlar gibi karayolu nakliyatını kolaylaştıran hizmetler
39) Makinesiz deniz nakil vasıtalarında (mavna, şat ve benzerleri) yapılan bütün işler
40) Kundura boyacılığı
41) Çarşı ve mahalle bekçiliği ile özel güvenlik hizmetleri
42) Kadastro ve haritacılık hizmetleri
43) Sinemalar, sinema stüdyoları, film çevirme ve dağıtım işleri, sinema filmlerinin tamiri
44) Tiyatro, opera ve konserler, radyo difizyon postaları, televizyon ve bunlarla ilgili hizmetler
45) Hamamlar ve banyolarda yapılan işler
46) Hazır gıda ambalaj işleri
47) Mayonez, ketçap ve salata sosu üretim işleri
48) Mamul süngerden eşya imali
49) Cenaze hizmetleri
50) Yorgancılık
51) Ağaç dikme, yeniden orman yetiştirme ve ormanları koruma, zamk ve reçine, yabani kauçuk, usare, ağaç kabuğu, ot, yabani meyve ve çiçek, yosun, yaprak çamlardaki iğne yaprak ve saz gibi insan eliyle yetiştirilmemiş olan maddelerin toplanması, mangal kömürünün ormanda yakılması işleri, kültür mantarcılığı
52) Meyve ve sebze ile bal işleme yerleri, sirke, turşu, salça, reçel, marmelat, meyve ve sebze suları imali
53) Meyve, sebze kurutmacılığı ve manipülasyonu
54) Balık ve diğer su gıda ürünleri işlemeciliği
55) Tehlikeli grup dışında kalan tarımla ilgili diğer faaliyetler
56) Ekmek, ekmek çeşitleri, simit fırınları ve benzeri fabrikalarda yapılan işler
57) Pasta, börek, yufka ve benzeri hamur işleri sanayii, hamur ve süt tatlıları üretimi
58) Kakao ve çikolata imali
59) Şekerleme, karamela, lokum, helva, bulama, ağda, pekmez imali ve benzeri diğer şekerli maddeler, toz şekerden küp şeker ve pudra şekeri üreten yerler ve sakız imali
60) Tahin imali
61) Çay manipülasyonu, çay fabrikaları, depolama ve ambalajlama yerlerinde yapılan işler
62) Çeşitli kuru yemişlerin hazırlanması (fındık, fıstık, ceviz ve badem vb. kırma ve kavurma işleri dahil)
63) Diğer yiyecek ve içecek maddelerinin imali ile çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri (Kuru kahve, sofra tuzu, baharat, doğal bitkilerin içecekleri vs.)
64) Meşrubat, gazoz, kola ve karbondioksitle muameleye tabi tutulmuş her türlü meyve suları gibi alkolsüz içkilerin imali, ambalajlanması ve depolama işleri
65) Maden suları ve sodalarının hazırlama işleri
66) El tezgahlarında yapılan her türlü dokuma işleri
67) Halı ve kilim yıkama ve temizleme, vb. işleri
68) Hazır iplik büküm ve sarım işleri, makara, bobin, masura ve yumak imali, şerit kaytan, kurdela gibi ufak tuhafiye eşyası imali
69) Çorap ve çoraptan gayri trikotaj eşyalarının imali kumaş atıkları ve eski kumaşlardan yün imali
70) Keten, jüt, pamuk, kağıt, hasır ve benzeri elyaftan halat, ip, sicim, ağ gibi eşyaların imali
71) Çamaşır, gömlek, kravat, korse, kemer, eldiven ve benzeri eşya imali
72) Şapka ve kasket imali
73) Döşemecilik (mobilya ve oto döşeme atölyeleri dahil)
74) Çadır, çuval, yelken imali (dokuma yapmaksızın)
75) Dokuma yapmaksızın diğer hazır eşya imali (bayrak, perde, çarşaf, battaniye ve benzeri)
76) Kundura kalıbı, elbise askısı, tahta sap, kulp, kafes, raf, çubuk, oyma işleri, tabut, resim ve ayna çerçevesi ve benzeri imali
77) Çiğ deri kurutma ve bağırsak temizleme ve işleme işleri (Sucuk, bumbar hariç)
78) Emülsiyon ve palamut hülasası fabrikaları, palamut değirmenleri, palamut temizleme işleri ve meyan kökü, şerbetçi otu vb. bitkilerin manipülasyonu işleri
79) Her tür mum ve balmumu imali
80) Kol, duvar ve diğer tür saat imali
81) Tehlikeli işler dışında kalan tomrukçulukla ilgili diğer faaliyetler
82) Suların toplanması, tasfiye, dağıtım ve su şebekelerinin işletilmesi
83) Kimyasal kullanılmayan et konserve ve fabrikaları, pastırma, sucuk, salam, bumbar ve sosis imali
84) Kaymak, krema, tereyağı, yoğurt, dondurma ve dondurma benzeri yiyeceklerin imali. Boza üretim yerleri, dondurma külahı üretim işleri
85) Beyaz peynir imali
86) Kaşar, gravyer gibi diğer peynirlerin imali
87) Eritilmiş sadeyağ imali
88) Balık ve diğer deniz gıda maddelerinin muhafazası, tütsüleme ve kurutulması işleri
89) Un değirmenlerinde yapılan işler
90) Çeltik fabrikalarında yapılan işler
91) Un, bulgur, bakliyat ve sebze unları ve bunlara benzeyen diğer gıda maddelerinin işlenmesi, ambalajlanması
92) Buz imali
93) Makarna, şehriye, irmik, gofret, bisküvi ve benzeri yiyecek maddeleri imali
94) Gıda katkı maddeleri ile maya, nişasta, dekstrin ve glikoz vb. imali ve paketleme işleri
95) Çeşitli hayvan yiyeceklerinin hazırlanması işleri
96) Malt likörleri hariç, her tür sofra şarapları ile likör şarapları, tabii ve suni köpüren şaraplar, mistel kokulu ve tıbbi şarapların imali, diğer mayalanmış içkilerin imali
97) Maltlı içeceklerin imali
98) Yaprak tütünü ayıklama, temizleme, kurutma, cinslerine ayırma, balyalama, ambalajlama ve bakma işleri
99) Yalnız şehir hatlarında işleyen gemilerde yapılan bütün işler
100) Motor, yelken veya sair makinelerle işleyen küçük deniz nakil vasıtalarında yapılan işler
101) Akarsular üzerinde sal ile ve suya bırakmak suretiyle nakliyat işleri
102) Hava alanları bakımı ve uçuşa hazırlık işleri, hava alanlarında yer hizmetleri ve bakım işleri
103) Özel okullar, çocuk yuva ve bahçelerinde yapılan işler
104) Kaplıca ve içmelerde yapılan işler
105) Nebatat ve hayvanat bahçeleri, park, bahçe ve mezarlık tanzim ve bakım işleri
106) Dans yerleri ve dans okulları her türlü spor kulüpleri, spor sahaları, ateş poligonları, jimnastik salonları, yüzme havuzları, plajlar, koşu mahalleri ve diğer eğlence yerleriyle sergiler ve bunlarla ilgili hizmetler
107) Yemek üretimi yapan yerler, lokantalar, gazinolar, kahveler, pastahane, çayhane, barlar gibi yemek yenen ve içki içilen yerlerde yapılan işler
108) Oteller, pansiyonlar, hanlar, talebe yurtları, kamp sahaları ve bunlarla ilgili işler
109) Erkek ve kadın berberleri, manikür, pedikür ve benzeri hizmetler
110) Fotoğraf stüdyoları, film developman ve basım işleri, fotoğraf filmi renklendirme ve boyama yerlerinde yapılan işler
111) İlaçlar, ilaç hammaddesi ve tıbbi müstahzarlar imali serum ve aşı hazırlama işleri (steril tıbbi dikiş malzemesi, hidrofil pamuk dahil)
112) Alçı taşı çıkarılmasından ayrı olarak işletilen alçı tozu ve alçıdan eşya imali
113) Otomobil, kamyon, motor ve tentelerinin elektrik aksamı tamiri gibi ihtisasa taalluk eden tamirat ve revizyon işleri
114) Motorlu vasıtaların yıkama, yağlama ve bakım işleri, oto lastik tamir atölyelerinde yapılan işler
115) Hayvan ve el arabaları imal ve tamiratı işleri
116) Piyano, telli ve nefesli sazlar ile kayıt için kullanılan her türlü malzeme imali
117) Kemik, boynuz, fildişi, kehribar, lüle taşı, Erzurum taşı ve diğer maddelerden süs eşyası, düğme, fermuar, tarak, fırça ve benzeri eşya imali
118) Demiryolları ile yük ve yolcu nakliyatı ve bunlarla ilgili hizmetler (yataklı ve lokantalı vagonlar dahil)
119) Şehir içi ve banliyö otobüs, tramvay, troleybüs, tünel ve metro işletmesi
120) Şehirlerarası otobüs işletmelerinde yapılan işler
121) Taksi işleten idareler ve bununla ilgili hizmetler
122) Tahıl, pamuk, yün ve diğer zirai mahsullerle canlı hayvan, ham deri, odun ve tomruk, kereste toptan satışı
123) Trafik kontrolü ile ilgili işler
124) Kızılay, Çocuk Esirgeme Kurumları, görme özürlülere mahsus yurtlar, hayır müesseseleri ve benzeri kuruluşlarında yapılan işler
125) İlancılık, fotokopi, teksir, ozalit işleri, modelcilik gibi ticari hizmetler
126) Bitkisel yemler ve hazır preparatlardan karma yemleri üreten tesislerde yapılan işler
127) Suni inci, boncuk vb. üretim işleri
128) Dondurulmuş gıda üretimi
129) Çocuk mamaları ve ek besinleri üretimi
130) Melamin eşya imali
131) Kişisel koruyucu olarak gaz/buhar maskesi ve tıbbi solunum cihazı maskesi üretimi
132) Çakıl, kum, curuf, çimento vb. maddelerden motor gücü kullanmadan yapı, yalıtım döşeme vb. malzemeleri imali
133) Tünel, metro ve benzeri yerlerin işletmeciliği
134) Saf su ve asitli su üretimi
135) Temizlik şirketlerince yapılan ve diğer tehlike sınıflarında belirtilmemiş işler
136) Kundura tamir işleri
137) Saz, kamış ve benzerlerinden mobilya üretimi
138) Makine yağları satışı
b) Tehlikeli İşler
1) Tamamen veya kısmen tarımsal üretim için yapılan açıkta veya cam muhafaza içindeki (seralar) işler, kabuklu veya kabuksuz meyvecilik, tohum, sebze ve çiçek yetiştirme çay, kahve ve kauçuk tarlalarındaki işler, mısır tanelerini koçandan ayırma, ot balyalama, harman dövme ve bunlarla ilgili işler, kontrat esası üzerine yapılan her türlü ilaç serpme (uçakla ilaçlama dahil), mahsul toplama, meyve ve ambalajlama, ağaç budama, sulama sistemlerinin işletilmesi işleri
2) Kerestenin kesilmesi, tomruk, testerelik kereste, çatal, ağaç gövdesi yumruları, kütük, kağıt hamuru imaline mahsus odun, sırık, kazık, yontulmuş demir yolu traversi, maden ocaklarına mahsus kereste, ormanda kesilen yakacak odun, kimyevi takdire elverişli odun, mekik ve benzeri bloklar ile ormandan elde edilen diğer kaba, yuvarlak, yontulmuş veya yarılmış maddeler veya odun ham maddeleri, tomruk nakletme işleri
3) Denizlerde balık ve diğer hayvanların ve bitkilerin avlanması, toplanması ve dalyan işleri
4) Nehir ve göllerde balık ve diğer su hayvanlarının, bitkilerinin avlanması, toplanması ve üretimi
5) Patlayıcı madde kullanılmaksızın yapılan kil, kum ve çakıl ocakları, kum yıkama ve eleme işleri
6) Taş ocaklarından ayrı olarak işletilen kireç ocakları ve kireç imali
7) Elle yapılan maden ayıklama işleri
8) Pamuk ipliği imali ve pamuklu dokuma sanayii, pamuk işleme işleri (çırçır)
9) Yün (Tabii ve suni) ipliği imali ve yünlü dokuma sanayii
10) İpek ipliği imali ve ipekli dokuma sanayii (suni ipek naylon ve benzeri sentetik elyaftan dokumalar dahil)
11) Keten, kenevir ve jütten iplik imali ve dokuma sanayii
12) Karışık iplik ve dokuma işleri
13) Halı ve kilim vb. yer döşemeleri imali
14) Parke, kontraplak, kaplamalık ağaç, reçine ve suni tahta imali
15) Ahşap mobilya sanayii, her tür ağaç eşya imal, işleme ve tamir işleri
16) Madeni ya da metalden mobilya üretimi
17) Her türlü organik nitelikte madde üretimi
18) Kauçuktan mamul eşyanın tamir işleri (otomobil lastiklerine diş açılması dahil)
19) Diğer kauçuk ve lastik mamulleri imali
20) Plastik köpük ve sünger imali, lastik köpük eşyaları üretimi
21) Çini, porselen, fayans ve seramik ve pişmiş topraktan kap kacak imali
22) Posta, tel veya radyo, GSM ile haberleşme ve baz istasyonlarında yapılan işler
23) Plastik hammadde imali
24) Suni ipek ve diğer sentetik elyaflar ile plastik maddelerin imali
25) Yakılacak ispirto imali
26) Solvent kullanmak suretiyle ekstraksiyon yapan bütün nebati ve hayvani ham yağ ve rafine yağ üretimi ve entegre yağ üretimi
27) Zeytinyağı ve diğer nebati yemeklik yağların tasfiyesi ve çeşitli muamelelere tabi tutulması işleri
28) Şeker pancarı ve kamışından şeker imali, şeker fabrikaları
29) Diğer gruplarda yer almayan inorganik nitelikteki maddelerin üretimi
30) Mezbahalar, tavuk ve diğer kümes hayvanları kesme işleri
31) Asfalt ve dam tecrit malzemeleri, yağlamaya mahsus olup, petrol tasfiyehanelerinde elde edilmeyen yağlar ve gresler imali
32) Tuğla, kiremit, boru, pota, künk, ateş tuğlası ve benzeri inşaat ve mimari malzemesi imali
33) Çimento ve betondan eşya ve inşaat malzemesi imali, öğütme ve paketleme prefabrik konut malzemeleri, gaz beton ve metal yapı elemanları üretimi, volkanik taş işleyerek elde edilen hafif malzeme yapı üretimi, hazır beton tesislerindeki işler
34) Kürk imali, işlemesi ve boyaması işleri
35) Kağıt ve kereste vb. lifli maddelerden kağıt hamuru üretimi, odun, paçavra ve diğer dokulardan kağıt hamuru imali ve bu hamurun kağıt, karton, mukavva ve presli dokular haline getirilmesi işleri (Kağıt ve selüloz üretiminde klor, hipoklorit, kükürt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin üretimi ile çözeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri hariç)
36) Demir tel ve çubuktan eşya imali (Çivi, zincir, vida vs. gibi)
37) Soğuk demircilik ve kaynak işleri
38) Sobacılık ve teneke eşya imali
39) Metalden gayri maddelerden diğer imalat işleri
40) Demiri ısıtıp döverek şekillendirme veya presleme suretiyle muhtelif eşya imali, çilingir ve sahra demirciliği işleri
41) Bakırdan eşya imali
42) Alüminyum eşya imali
43) Her tür elektro mekanik ve elektro manyetik yöntemle madeni eşya imali, işleme, montaj, tamir, emayeleme, plastik ve diğer maddelerle kaplama işleri, emaye eşya imali
44) Kıymetli madenler, kıymetli ve yarı kıymetli taşlar ve inciler kullanılmak suretiyle mücevherat, altın ve gümüş eşya imali, kıymetli ve yarı kıymetli taşların perdahlanması, madalya ve madeni para basma işleri
45) Ziraat makineleri imali ve tamiratı (pulluk, biçerdöver, selektör ve benzeri ziraatte kullanılan makineler)
46) Ziraatten gayri makinelerin imal ve tamiratı (çamaşır makinası, buzdolabı, tartı aletleri yazı ve hesap makineleri vb.) (Elektrik cihazları hariç)
47) Elektrik enerjisi üretim, tahvil ve dağıtım ile ilgili makinelerin imal ve tamiri
48) Motorsiklet, bisiklet, üç tekerlekli çocuk bisikletleri ile bisiklet parçaları imalat ve tamiratı
49) Selüloit ve plastikten muhtelif eşyaların imali, selüloz fabrikaları işleri
50) Kurtarma gemilerinde yapılan bütün işler
51) Lokomotif, vagon ve tramvay arabaları imal ve tamiratı
52) DDY cer depoları ve müstakil revizörlükleri işleri
53) Otomobil, kamyon, römork, otobüs gibi motorlu nakil vasıtalarının imal ve montaj işleri
54) Motor, fren, şanzuman, dingil, dişli, şasi gibi motorlu taşıt parçaları ve teferruatının imali
55) Uçak ve planör, uçak motorları, pervane, tekerlek gibi sair aksamın imal, montaj ve tamiratı
56) Petrol ve tabii gazın boru hattı vasıtasıyla nakil işleri
57) Teleferik işletmesi faaliyetleri
58) Rakı imali
59) Bu tebliğde ayrıca sayılmayan diğer alkollü içkilerin imali (içki imalinde kullanılan ispirto ve suma imali dahil)
60) Sigara, puro, sigarillos, içilen ve çiğnenen türden tütün, pipo tütünü, enfiye ve tömbeki imali
61) Dokuma yapmaksızın boya, apre işleri, yazmacılık ve basmacılık işleri
62) Linolyum ve diğer sert, satıhlı zemin döşemeleri, (plastik hariç) suni deri, muşamba ve kaplanmış kumaşlar, hasır, lif, keçeler, paspaslar ve her türlü elyaftan vatka ve koltukçuluk malzemesi imali, çöp ve paçavraların elyaf haline getirilmesi
63) Dokuma, deri, kürk vs. maddelerden elbise, palto-pardösü, gibi hazır elbise imali
64) Tomruğun işlenmesi, bıçkıhanelerdeki faaliyetler, ağaç travers fabrikalarındaki faaliyetler
65) Marangozluk, doğramacılık ve ahşap sabit tesisler imali
66) Sandık, kutu, fıçı ve benzeri ambalaj imali
67) Matbaacılık, baskı yerlerindeki işler
68) Klişecilik, çinkografi (müstakilen)
69) Şehirlerde havagazı dağıtımı ile ilgili olmayan kok fırınlarında yapılan işler
70) Kauçuk ayakkabı imali
71) Sabun, deterjan ile çamaşır suları ve sodası ve diğer temizlik maddeleri sanayii, nişadır, çivit imali
72) Tutkal, jelatin, zamk ve diğer yapıştırıcı madde imali
73) Kibrit imali
74) Montaj işleri (imalat yapmaksızın makine ve tesisat montajı)
75) Hassas ölçü ve kontrol aletleri, laboratuvar alet ve cihazları, tıbbi, cerrahi ve dişçiliğe mahsus aletlerle bilumum protezler ve ortopedik teçhizat ve malzemelerin imali
76) Hassas filmlerle camlar da dahil olmak üzere optik aletleri, objektifler, fotoğraf makine ve malzemesi imali
77) Oyuncak, spor ve atletizm eşyası, benzeri eşya imali. Plastik, pleksiglas, polyester gibi maddelerden eşya, oyuncak, reklam levhaları, izolasyon, ambalaj malzemeleri vb. üretimi
78) İnşaat işinden müstakilen yapılan badanacılık, yağlı boyacılık, cila, binaların parke, muşamba veya naylon vb. ile döşenmesi işleri
79) Sıhhi tesisat, kalorifer, gaz su ve elektrik tesisatı işleri (bina içi tesisat)
80) Elektrik işletmeleri ve dağıtım işleri (Santral inşası ve şebeke inşaatı hariç)
81) Sıtma mücadele işleri
82) Hem yük hem yolcu taşıyan gemilerde yapılan bütün işler
83) Yük gemilerinde yapılan bütün işler
84) Kamyonla yapılan yük nakliyatı (Aynı işveren tarafından yaptırılan tahmil ve tahliye işleri dahil)
85) Tankerle karada yapılan nakliyat işleri (Toz, gaz, sıvı kimyasal maddeler dahil)
86) Yolcu gemilerinde yapılan bütün işler
87) Gemi tahmil ve tahliye işleri (su üzerinde, iskele veya rıhtımda)
88) Dalgıç gemilerinde yapılan bütün işler
89) Uçaklarda yapılan bütün işler (Havacılık kulüpleri dahil)
90) Nakliyat yapmaksızın tahmil ve tahliye ve hamallık işleri
91) Elbise ve çamaşır yıkama, temizleme, boyama ve ütüleme işleri
92) Deri yakma ekstrakları (zırnık) üretimi
93) Kullanılmayan et ve hayvan cesetlerinin izalesi ve geri kazanım için yakma işleri
94) Tornacılık ve tesviyecilik
95) Evlerde kullanılan da dahil olmak üzere elektrik cihazları, izole tel, kablo, duy, anahtar ve diğer elektrik malzemesi imali
96) Araştırma laboratuvarları hariç her türlü test, deneme ve kontrol laboratuvarları işleri (gıda, çevre, kimya, biyoloji, inşaat, ziraat, maden vb.)
97) Elektronik teknolojileri kapsamında yapılan işler (donanım, sistem entegrasyonu, elektronik ve mikro elektronik üretim, mekanik tasarım, test ve değerlendirme vb.)
98) Otomotiv yan sanayi ile ilgili yapılan her türlü üretim, montaj işleri
99) Mürekkep imali
100) Her türlü iş ve gelir getiren hayvanların (Adatavşanı, devekuşu, domuz, kürklü hayvan, süt, yün, kümes hayvanları ile yumurta, bal, ipek böceği, kozası vs.) yetiştirilmesi, üretimi, ıslahı ve bunlarla ilgili bakım, güdüm terbiye kırkım, sağım ve ürünlerinin elde edilmesi, toplanması, saklanması ile hayvansal gübre işleri, sokak hayvanı barınaklarındaki işler
101) Kimyasallar kullanmak suretiyle yapılan tüm konservecilik faaliyetleri
102) Deniz ve göllerde tuz çıkarılması (sofra tuzu imali hariç)
103) Süt tozu, konsantre süt imali, süt pastörize ve sterilize işleri
104) Yüzer vinç ve taraklarda yapılan işler
105) Sirkler ve cambazhanelerdeki işler
106) Her türlü film ve film banyosunda kullanılan kimyasal maddelerin üretimi
107) Deri ve deri yerine kaim olan sair maddelerden kundura ve giyim eşyası hariç saraciye eşyalarının imali
108) Sandal, kayık ve benzeri küçük deniz vasıtalarının imali ve tamiratı
109) Ardiyeler, depolar, soğuk hava depoları, antrepolar, emanetçiler ve hurda depolarındaki işler
110) Balata imali
111) Kozmetik fabrikalarındaki işler, kolonya vb. malzemelerin üretimi
112) Endüstriyel temizlik faaliyetleri
113) Kauçuk hariç, deri, suni deri, plastik, ağaç vs. malzemeden kundura, tozluk, getr imali, kundura sanayii için kesilmiş hazır malzeme imali, sayacılık
114) Asbest yerine kullanılan insan yapımı mineral liflerin (man-made mineral fiber) üretimi ve kullanılması
115) Maden cevherlerinin ve/veya bu cevherlerden elde edilen külçe, çubuk, levha, boru şeklinde işlenmiş maddelerin depolanması ve toptancılığı
116) Taze ve dondurulmuş etin muhafazası (Müstakilen)
117) Hububat silolarındaki faaliyetler
c) Çok Tehlikeli İşler
1) Sünger avcılığı ve su altında yapılan diğer işler
2) Maden kömürü işletmeciliği
3) Linyit kömürü işletmeciliği
4) Diğer kömürlerin işletmeciliği (Tüm kömür yıkama, eleme, briketleme, torbalama yerleri dahil)
5) Demir cevheri üretimi (Bu işin fer’i ve tamamlayıcı mahiyetindeki yıkama, ayıklama, izabe, sevk gibi tüm yardımcı işler dahil)
6) Krom üretimi
7) Bakır üretimi
8) Kurşun üretimi
9) Manganez üretimi
10) Diğer madenlerin üretimi, tüm madenlerin cevher hazırlama ve zenginleştirme işleri
11) Petrol ve tabi gaz kuyularının açılması
12) Taş ocaklarında yapılan işler (Taş çıkarma, kırma ve taş ocağında yapılan kesme işleri)
13) Mermer ocakları, blok mermer işlenmesi
14) Kükürt, fosfat, nitrat, borat, potas, sodyum, arsenik, cıva, ihtiva eden cevherler gibi kimya sanayiinde ve suni gübre imalinde kullanılan maddelerin topraktan çıkarılması ve bunlarla ilgili bütün işler
15) Asfalt, bitum, alçı taşı, mika, kuvars, zımpara ve lüle taşı gibi metal olmayan maddelerin çıkarılması ve bunlarla ilgili işler
16) Tabakhaneler, deri perdahlama ve boyama işleri, ham deri işleme faaliyetleri
17) Otomobil ve bisiklet lastikleri imali
18) Mühimmat ve patlayıcı maddeler imali, patlayıcı madde sanayi, sentetik yakıt, azot peroksit imal ve dolum tesisleri, patlayıcı madde depoları ve patlayıcı madde nakil işleri
19) Cam ve camdan mamul eşya ve ayna imali (Gözlük ve optik camları hariç)
20) Petrol rafinerileri ve petrokimya tesislerindeki faaliyetler
21) Gliserin, yağ asitleri, sülfürik asit, hidroklorik asit, klor vb. kimyasal maddelerin üretimi ile azot sanayi ve gübre fabrikalarındaki işler, kimyevi gübreler imali
22) Taş yontma, öğütme ve kırma işleri
23) Boya, vernik ve cilalar ile organik ve anorganik pigmentlerin imali işleri
24) Gaz, benzin ve diğer akaryakıtlar, ham petrol ve müştaklarından yağlamaya mahsus yağlar ve muhtelif maddelerin elde edilmesi
25) Kimyevi tuzlar, asitler, bazlar ve alkoller gibi kimyevi maddelerin imali, alkol üretim ve tasfiye işleri, fermantasyon ile alkollü içki üretimi veya malt tesislerindeki işler
26) Diğer kimyevi ana maddelerin sanayii ve basınç altında her türlü sınai ve tıbbi gazın sıvılaştırılarak dolum işleri
27) Yüksek fırınlarda eritmekten yarı ikmal edilmiş hale gelinceye kadar bütün işlemleri ihtiva etmek üzere demir ve çelik imali, dört köşe veya yuvarlak çubuklar, levha, plak, şerit, tüp, ray, rot gibi esas şekillere haddelemek, kalay kaplaması (teneke imali), kaba dökümler ve döğme metal imali
28) Demir ve çeliği tav fırınlarında ısıtmak suretiyle müstakilen yapılan haddeleme ve laminaj işleri
29) Demirden gayrı metallerin izabesi tasfiyesi ve bunların külçe, bar, dört köşe kalın çubuk, levha, şerit daire ve haddeden geçirilerek elde edilecek diğer esas şekillerde imali
30) Demirden gayrı metallerin tav fırınlarında ısıtılması suretiyle müstakilen yapılan haddeleme ve laminaj işleri
31) Taş ve grafitten eşya imali
32) Ayakta ve/veya yataklı teşhis ve tedavi yapılan sağlık kuruluşlarındaki faaliyetler
33) Bina, liman, iskele, köprü, baraj, ve benzeri inşaat dolayısıyla müstakilen yapılan tetkik ve deneme mahiyetindeki sondaj işleri
34) Çimento ve klinker imali
35) Nikelaj kaplama ve galvanoplasti işleri, kalaycılık
36) Font ve diğer madenleri eritip kalıplara dökmek suretiyle muhtelif eşya imali, maden dökümü ve haddehanelerdeki işler
37) Dekovil ve tramvay yolu inşaat ve tamiratı
38) Bina inşaatı ve tamiratı, bina yıkımı işleri
39) İskele, liman, mendirek inşaat ve tamiratı
40) Bina dışı elektrik, gaz, telgraf, telefon, tesisatı ve havai hat boru hattı inşaat, tamirat ve bakım işleri
41) Bataklık kurutma işleri
42) Deniz tankerlerinde yapılan bütün işler
43) Köprü, kanalizasyon, baraj, su regülatörü ve varyant su yolu, kuyu ve su işleri ile ilgili inşaat ve tamiratı
44) Demiryolu, metro, tünel ve yeraltı inşaatı ve tamiratı
45) Isıtma ve enerji amacıyla buhar üretimi ve dağıtım işleri
46) Çöp ve kanalizasyon hizmetleri, tehlikeli atık yakma tesisleri, katı atık depolama tesisleri ile katı atıkların geri kazanımı işleri
47) Baca ve cam temizleyicileri, haşarat ve hayvan itlaf ve dezenfeksiyon işleri
48) Kaya tuzu çıkarılması işleri
49) LPG, CNG, LNG dolum tesisleri ile dökme CNG, LNG, LPG ve tüp depolama işleri
50) Akaryakıt depolama tesislerindeki işler
51) Akaryakıt ve LPG satış işleri
52) Pil, batarya ve akü imali
53) Vapur ve gemi inşa ve tamiratı, tersaneler, hususi tipte deniz vasıtalarına mahsus makinelerin imali, gemi söküm işleri, liman atelyelerindeki işler
54) Asfalt ve zift üretme işleme, kaynatma ve eritme yerleri ile depolarındaki işler
55) Araştırma laboratuarları işleri
56) Piroteknik malzemesi hazırlama ve imali işleri (aydınlatma ve işaret fişekleri, havai fişekler, şenlik maytapları, tabanca mantarları benzerleri)
57) Sanayide kullanılan boya ve kimyevi maddeler, petrol ve kömür türevlerinin toptancılığı, depolanması ve dağıtımı
58) Odun ve kömürlerin gazlaştırılmaları, koklaştırılmaları ve bunlardan elde edilen türevleri damıtma işleri
59) Radar, X ışınları ve diğer zararlı radyasyon yayan ışınlarla çalışma yapılan işler
60) Tıbbi tedavi laboratuvarları ile bitkisel, hayvansal, gıda ürünlerinin ışınlanması ile mikrodalga, lazer ve benzeri radyoaktif maddelerle çalışılan işler
61) Tabi ve suni aşındırıcı taşların ve çeşitlerinin üretim işleri
62) Zirai mücadele ilaçları, insektisit, rodendisit, mollusit vb. maddelerin imali, depolama, ambalaj ile toptan ve perakende satış işleri
63) Kurşundan harf dökümü yapılması
64) Yangın söndürme ve itfaiye hizmetleri
65) Yol, spor ve hava alanları inşaatı, tamirat ve bakım işleri (Yol inşaatı ile ilgili variyant inşaatı dahil)
66) Suların toplanması, tasfiye, dağıtım ve su şebekelerinin bakım ve tamir işleri
67) Tüm maden arama işleri
68) Kağıt ve selüloz üretiminde klor, hipoklorit, kükürt dioksit, hiposulfit gibi tahriş edici ve zararlı maddelerin üretimi ile çözeltilerinin hazırlanması, kullanılması ve geri kazanılması işleri
69) Havagazı üretimi, havagazı ve tabii gazın dağıtım işleri, havagazı ve kok fabrikalarındaki işler
70) Ağır metal tuzlarının üretimi
71) Elektrik enerjisinin üretimi
72) Patlayıcı madde kullanılarak yapılan kil, kum ve çakıl ocakları, kum yıkama ve eleme işleri
MADDE 2 – (1) Bir işyerinde muhtelif işlerin yapılması durumunda, işyerinde yapılan asıl iş tehlike sınıfının tayininde temel alınır.
MADDE 3 – (1) 6/3/2005 tarihli ve 25747 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliğine İlişkin Risk Grupları Listesi Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
MADDE 4 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.
İş Güvenliği Yönetmelik1
Yazan: admin 26 Aralık 2009
Kategori: Kanun & Yönetmelik, Yararlı bilgiler
———————————————————————–
Not- Danıştay 10. Dairesinin 16.5.2006 tarihli Esas No.2004/1942 ve
Karar No.2006/3007 sayılı Kararı ile bu Yönetmeliğin yürürlüğü
durdurulmuştur.
———————————————————————–
R.Gazete No. 25311
R.G. Tarihi: 9.12.2003
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından:
—————————————–
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ YÖNETMELİĞİ
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1 – Bu Yönetmelik, işyerlerinde sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için alınacak önlemleri belirler.
Bu amaçla;
a) Mesleki risklerin önlenmesi, sağlık ve güvenliğin korunması, risk ve kaza faktörlerinin ortadan kaldırılması,
b) İş sağlığı ve güvenliği konusunda işçi ve temsilcilerinin eğitimi, bilgilendirilmesi, görüşlerinin alınması ve dengeli katılımlarının sağlanması,
c) Yaş, cinsiyet ve özel durumları sebebi ile özel olarak korunması gereken kişilerin çalışma şartları,
ile ilgili genel prensipler ve diğer hususlar bu Yönetmelikte düzenlenmiştir.
Kapsam
Madde 2 – Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanunu kapsamına giren tüm işyerlerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 – Bu Yönetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı İş Kanununun 78 inci maddesine göre düzenlenmiştir.
Tanımlar
Madde 4 – Bu Yönetmelikte geçen ;
a) Risk değerlendirmesi: İşyerlerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin, işçilere, işyerine ve çevresine verebileceği zararların ve bunlara karşı alınacak önlemlerin belirlenmesi amacıyla yapılması gerekli çalışmaları,
b) Sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi: İşyerinde sağlık ve güvenlik konularında işçileri temsil etmeye yetkili kişiyi,
c) Önleme: Mesleki riskleri önlemek veya azaltmak için işyerinde yapılan işlerin bütün aşamalarında planlanmış veya alınmış önlemlerin tümünü,
d) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
İşverenlerin Yükümlülükleri
Genel Hükümler
Madde 5 – İşverenlerin yükümlülükleri ile ilgili genel hükümler aşağıda belirtilmiştir:
a) İşveren, işle ilgili her konuda işçilerin sağlık ve güvenliğini korumakla yükümlüdür.
b) İşverenin iş sağlığı ve güvenliği konusunda işyeri dışındaki uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alması bu konudaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
c) İşçilerin iş sağlığı ve güvenliği konusundaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluğu ilkesini etkilemez.
İşverenin Genel Yükümlülükleri
Madde 6 – İşveren aşağıda belirtilen sağlık ve güvenlikle ilgili hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İşveren, işçilerin sağlığını ve güvenliğini korumak için mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dahil gerekli her türlü önlemi almak, organizasyonu yapmak, araç ve gereçleri sağlamak zorundadır.
İşveren, sağlık ve güvenlik önlemlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun sürekli iyileştirilmesi amaç ve çalışması içinde olacaktır.
b) İşveren, sağlık ve güvenliğin korunması ile ilgili önlemlerin alınmasında aşağıdaki genel prensiplere uyacaktır:
1) Risklerin önlenmesi,
2) Önlenmesi mümkün olmayan risklerin değerlendirilmesi,
3) Risklerle kaynağında mücadele edilmesi,
4) İşin kişilere uygun hale getirilmesi için, özellikle işyerlerinin tasarımında, iş ekipmanları, çalışma şekli ve üretim metodlarının seçiminde özen gösterilmesi, özellikle de monoton çalışma ve önceden belirlenmiş üretim temposunun hafifletilerek bunların sağlığa olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi,
5) Teknik gelişmelere uyum sağlanması,
6) Tehlikeli olanların, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olanlarla değiştirilmesi,
7) Teknolojinin, iş organizasyonunun, çalışma şartlarının, sosyal ilişkilerin ve çalışma ortamı ile ilgili faktörlerin etkilerini kapsayan genel bir önleme politikasının geliştirilmesi,
8) Toplu korunma önlemlerine, kişisel korunma önlemlerine göre öncelik verilmesi,
9) İşçilere uygun talimatların verilmesi.
c) İşveren, işyerinde yapılan işlerin özelliklerini dikkate alarak;
1) Kullanılacak iş ekipmanının, kimyasal madde ve preparatların seçimi, işyerindeki çalışma düzeni gibi konular da dahil işçilerin sağlık ve güvenliği yönünden tüm riskleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucuna göre; işverence alınan önleyici tedbirler ile seçilen çalışma şekli ve üretim yöntemleri, işçilerin sağlık ve güvenlik yönünden korunma düzeyini yükseltmeli ve işyerinin idari yapılanmasının her kademesinde uygulanmalıdır.
2) Bir işçiye herhangi bir görev verirken, işçinin sağlık ve güvenlik yönünden uygunluğunu göz önüne alır.
3) Yeni teknolojinin planlanması ve uygulanmasının, seçilecek iş ekipmanının çalışma ortam ve koşullarına, işçilerin sağlığı ve güvenliğine etkisi konusunda işçiler veya temsilcileri ile istişarede bulunur.
4) Ciddi tehlike bulunduğu bilinen özel yerlere sadece yeterli bilgi ve talimat verilen işçilerin girebilmesi için uygun önlemleri alır.
d) Aynı işyerinin birden fazla işveren tarafından kullanılması durumunda işverenler, yaptıkları işin niteliğini dikkate alarak; iş sağlığı ve güvenliği ile iş hijyeni önlemlerinin uygulanmasında işbirliği yapar, mesleki risklerin önlenmesi ve bunlardan korunma ile ilgili çalışmaları koordine eder, birbirlerini ve birbirlerinin işçi veya işçi temsilcilerini riskler konusunda bilgilendirirler.
e) İş sağlığı ve güvenliği ile iş hijyeni konusunda alınacak önlemler hiç bir şekilde işçilere mali yük getirmez.
Koruyucu ve Önleyici Hizmetler
Madde 7 – İşyerinde sağlık ve güvenlikle ilgili koruyucu ve önleyici hizmetlerin yerine getirilmesi için aşağıda belirtilen hususlara uyulacaktır:
a) Bu Yönetmeliğin 5 ve 6 ncı maddelerinde belirtilen yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla, işveren, işyerindeki sağlık ve güvenlik risklerini önlemek ve koruyucu hizmetleri yürütmek üzere, işyerinden bir veya birden fazla kişiyi görevlendirir.
b) Sağlık ve güvenlikle görevli kişiler, işyerinde bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle hiçbir şekilde dezavantajlı duruma düşmezler. Bu kişilere, söz konusu görevlerini yapabilmeleri için yeterli zaman verilir.
c) İşyerinde bu görevleri yürütebilecek nitelikte personel bulunmaması halinde, işveren dışarıdan bu konuda yeterlik belgesi olan uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alır.
d) İşveren hizmet aldığı kişi veya kuruluşlara, işçilerin sağlık ve güvenliğini etkilediği bilinen veya etkilemesi muhtemel faktörler hakkında bilgi verir. Bu kişi veya kuruluşlar, bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinin (b) bendinde sözü edilen işçiler ve bu işçilerin işverenleri hakkındaki gerekli bilgilere de ulaşabilmelidirler.
e) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetlerini yürütmek üzere:
1) Görevlendirilen kişiler gerekli nitelik, bilgi ve beceriye sahip olacaktır.
2) Dışarıdan hizmet alınan kişi veya kuruluşlar gerekli kişisel beceri, mesleki bilgi ve donanıma sahip olacaktır.
3) Görevlendirilen kişiler veya dışarıdan hizmet alınan kişi veya kuruluşların sayısı; işyerinin büyüklüğü, maruz kalınabilecek tehlikeler ve işçilerin işyerindeki dağılımı dikkate alınarak, koruyucu ve önleyici çalışmaların organizasyonunu yapmaya ve yürütmeye yeterli olacaktır.
f) İşyeri içindeki veya dışındaki kişi veya kuruluşların bu maddede belirtilen sağlık ve güvenlik risklerini önleme ve risklerden korunma ile ilgili görev ve sorumlulukları açık olarak belirlenir. Bu kişi ve kuruluşlar gerektiğinde birlikte çalışırlar.
g) İşverenin yeterli mesleki bilgi, beceri ve donanıma sahip olması halinde, işyerinin büyüklüğü, işin niteliği ve işçi sayısı dikkate alınarak bu maddenin (a) bendinde belirtilen hususların yerine getirilmesi sorumluluğunu kendisi üstlenebilir.
h) İş sağlığı ve güvenliği konularında hizmet verecek kişi ve kuruluşların nitelikleri ve belgelendirilmesi ile işverenin sorumluluğu hangi hallerde üstlenebileceği ile ilgili usul ve esaslar Bakanlık tarafından belirlenir.
İlkyardım, Yangınla Mücadele ve Kişilerin Tahliyesi, Ciddi ve Yakın Tehlike
Madde 8 – İlkyardım, yangınla mücadele ve kişilerin tahliyesi, ciddi ve yakın tehlike ile ilgili uyulacak hususlar aşağıda belirtilmiştir:
a) İşveren;
1) İşyerinin büyüklüğünü, yapılan işin özelliğini ve işyerinde bulunan işçilerin ve diğer kişilerin sayısını dikkate alarak; ilkyardım, yangınla mücadele ve kişilerin tahliyesi için gerekli tedbirleri alır.
2) Özellikle ilkyardım, acil tıbbi müdahale, kurtarma ve yangınla mücadele konularında, işyeri dışındaki kuruluşlarla irtibatı sağlayacak gerekli düzenlemeleri yapar.
b) İşveren, (a) bendinde belirtilen ilkyardım, yangınla mücadele ve tahliye işleri için, işyerinin büyüklüğü ve taşıdığı özel tehlikeleri dikkate alarak, bu konuda eğitimli, uygun donanıma sahip yeterli sayıda kişiyi görevlendirir.
c) İşveren;
1) Ciddi ve yakın tehlikeye maruz kalan veya kalma riski olan tüm işçileri, tehlikeler ile bunlara karşı alınmış ve alınacak önlemler hakkında mümkün olan en kısa sürede bilgilendirir.
2) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumunda, işçilerin işi bırakarak derhal çalışma yerlerinden ayrılıp güvenli bir yere gidebilmeleri için gerekli talimatı verir ve gerekeni yapar.
3) Ciddi ve yakın tehlike durumunun devam ettiği çalışma şartlarında, zorunlu kalınması halinde, gerekli donanıma sahip ve özel olarak görevlendirilen kişiler hariç, işçilerden çalışmaya devam etmelerini istemeyecektir.
d) Ciddi, yakın ve önlenemeyen tehlike durumunda işyerini veya tehlikeli bölgeyi terk eden işçiler bu hareketleri nedeniyle dezavantajlı duruma düşmeyecek ve herhangi bir zarar görmeyecektir.
e) İşveren, işçilerin kendileri veya diğer kişilerin güvenliği için ciddi ve yakın bir tehlike olduğunda ve amirine hemen haber veremedikleri durumlarda, kendi bilgileri doğrultusunda ve mevcut teknik donanımlar ile tehlikenin sonuçlarının engellenmesi için gerekeni yapabilecek durumda olmalarını sağlamak zorundadır.
İşçiler, kendi görevlerini yapmakta ihmal veya kusurlu davranışları olmadıkça bu hareketlerinden dolayı dezavantajlı duruma düşürülemezler.
İşverenin Diğer Yükümlülükleri
Madde 9 – İşveren yukarıda belirtilen yükümlülükleri ile beraber aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İşveren ;
1) İşyerinde risklerden özel olarak etkilenebilecek işçi gruplarının durumunu da kapsayacak şekilde sağlık ve güvenlik yönünden risk değerlendirmesi yapar.
2) Risk değerlendirmesi sonucuna göre, alınması gereken koruyucu önlemlere ve kullanılması gereken koruyucu ekipmana karar verir.
3) Üç günden fazla işgünü kaybı ile sonuçlanan iş kazaları ile ilgili kayıt tutar.
4) İşçilerin uğradığı iş kazaları ile ilgili rapor hazırlar.
b) (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen çalışmalar ve değerlendirmelerle ilgili kayıt ve dokümanların hazırlanması ile (a) bendinin (3) ve (4) numaralı alt bentlerinde belirtilen belgelerin düzenlenmesi, işyerinin büyüklüğü ve yapılan işin niteliğine göre, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara uygun şekilde yapılır.
İşçilerin Bilgilendirilmesi
Madde 10 – İşyerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin etkin bir biçimde sürdürülmesi için işçilerin bilgilendirilmesi esastır. Bu amaçla;
a) İşveren, işyerinin büyüklüğüne göre;
1) İşyerinin geneli ile işçinin çalışmakta olduğu bölümde veya yaptığı her işte yürütülen faaliyetler, sağlık ve güvenlik riskleri, koruyucu ve önleyici tedbirler hakkında,
2) Bu Yönetmeliğin 8 inci maddesinin (b) bendine göre, işyerinde görevlendirilen kişiler hakkında,
işçilerin ve temsilcilerinin gerekli bilgiyi almalarını sağlamak zorundadır.
b) İşveren, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen işçilerin de, (a) bendinde belirtilen bilgileri almalarını sağlamak üzere, söz konusu işçilerin işverenlerine gerekli bilgileri verir.
c) İşveren, işyerinde sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görev ve sorumluluğu bulunan işçilerin veya temsilcilerinin bu görevlerini yürütebilmeleri için;
1) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentlerinde belirtilen risk değerlendirmesi ve alınan koruyucu önlemlere,
2) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendinin (3) ve (4) numaralı alt bentlerinde belirtilen iş kazası kayıtları ve raporlarına,
3) Sağlık ve güvenlikle ilgili denetim faaliyetlerinden, bu konuda sorumlu kişi ve kuruluşlardan, koruma ve önleme çalışmalarından elde edilen bilgilere,
ulaşabilmelerini sağlar.
İşçilerin Görüşlerinin Alınması ve Katılımlarının Sağlanması
Madde 11 – İşveren sağlık ve güvenlikle ilgili konularda işçilerin görüşlerinin alınması ve katılımlarının sağlanması için aşağıdaki hususları yerine getirmekle yükümlüdür:
a) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konularında işçi veya temsilcilerinin görüşlerini alır, öneri getirme hakkı tanır ve bu konulardaki görüşmelerde yer almalarını ve dengeli katılımlarını sağlar.
b) İşverence, iş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevleri bulunan işçi veya temsilcilerinin özellikle aşağıdaki konularda dengeli bir şekilde yer almaları sağlanır veya önceden görüşleri alınır:
1) Sağlık ve güvenliği önemli derecede etkileyebilecek herhangi bir önlemin alınmasında.
2) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin (a) bendinde belirtilen işler ile 7 nci maddesinin (a) bendinde ve 8 inci maddesinin (b) bendinde belirtilen kişilerin görevlendirilmesinde.
3) Bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinin (a) bendinde ve 10 uncu maddesinde belirtilen hususlarda.
4) Bu Yönetmeliğin 7 nci maddesinin (c) bendinde belirtilen işyeri dışındaki uzman kişi veya kuruluşlardan hizmet alınmasında.
5) Bu Yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen eğitimin organizasyonu ve planlanmasında.
c) İş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan işçi temsilcileri, tehlikenin azaltılması veya tehlikenin kaynağında yok edilmesi için işverene öneride bulunma ve işverenden gerekli tedbirlerin alınmasını isteme hakkına sahiptir.
d) İş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevleri bulunan işçi veya işçi temsilcileri, bu görevlerini yürütmeleri nedeniyle dezavantajlı duruma düşürülemezler.
e) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği konusunda özel görevi bulunan işçi temsilcilerine, bu Yönetmelikte belirtilen görevlerini yerine getirebilmeleri için her türlü imkanı sağlar ve herhangi bir ücret kaybı olmadan çalışma saatleri içerisinde yeterli zamanı verir.
f) İşçiler veya temsilcileri, iş sağlığı ve güvenliği konusunda işverence alınan önlemlerin ve sağlanan imkanların yetersiz olduğu kanaatine varmaları halinde Bakanlığa başvurma hakkına sahiptir.
İşçi temsilcileri, işyerinde yetkili makamlarca yapılan denetimler sırasında görüşlerini bildirme hakkına sahiptir.
İşçilerin Eğitimi
Madde 12 – İşyerinde sağlık ve güvenliğin sağlanması ve sürdürülebilmesi için;
a) İşveren, her işçinin çalıştığı yere ve yaptığı işe özel bilgi ve talimatları da içeren sağlık ve güvenlik eğitimi almasını sağlamak zorundadır. Bu eğitim özellikle;
1) İşe başlanmadan önce,
2) Çalışma yeri veya iş değişikliğinde,
3) İş ekipmanlarının değişmesi halinde,
4) Yeni teknoloji uygulanması halinde,
yapılır.
Eğitim, değişen ve yeni ortaya çıkan risklere uygun olarak yenilenir ve gerektiğinde periyodik olarak tekrarlanır.
b) İşveren, başka işyerlerinden çalışmak üzere kendi işyerine gelen işçilerin yaptıkları işlerde karşılaşacakları sağlık ve güvenlik riskleri ile ilgili yeterli bilgi ve talimat almalarını sağlar.
c) Sağlık ve güvenlik ile ilgili özel görevi bulunan işçi temsilcileri özel olarak eğitilir.
d) (a) ve (c) bentlerinde belirtilen eğitim, işçilere veya temsilcilerine herhangi bir mali yük getirmez ve eğitimlerde geçen süre çalışma süresinden sayılır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
İşçilerin Yükümlülükleri
İşçilerin Yükümlülükleri
Madde 13 – İşçiler işyerinde sağlık ve güvenlikle ilgili aşağıda belirtilen hususlara uymakla yükümlüdür:
a) İşçiler, davranış ve kusurlarından dolayı, kendilerinin ve diğer kişilerin sağlık ve güvenliğinin olumsuz etkilenmemesi için azami dikkati gösterirler ve görevlerini, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda yaparlar.
b) İşçiler, işveren tarafından kendilerine verilen eğitim ve talimatlar doğrultusunda, özellikle;
1) Makina, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını doğru şekilde kullanmak,
2) Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve kullanımdan sonra muhafaza edildiği yere geri koymak,
3) İşyerindeki makina, cihaz, araç, gereç, tesis ve binalardaki güvenlik donanımlarını kurallara uygun olarak kullanmak ve bunları keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek,
4) İşyerinde sağlık ve güvenlik için ciddi ve ani bir tehlike olduğu kanaatine vardıkları herhangi bir durumla karşılaştıklarında veya koruma tedbirlerinde bir aksaklık ve eksiklik gördüklerinde, işverene veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisine derhal haber vermek,
5) İşyerinde, sağlık ve güvenliğin korunması için teftişe yetkili makam tarafından belirlenen zorunlulukların yerine getirilmesinde, işverenle veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile işbirliği yapmak,
6) İşveren tarafından güvenli çalışma ortam ve koşullarının sağlanması ve kendi yaptıkları işlerde sağlık ve güvenlik yönünden risklerin önlenmesinde, işveren veya sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi ile mevzuat uygulamaları doğrultusunda işbirliği yapmak,
ile yükümlüdürler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Sağlık Gözetimi
Madde 14 – İşveren, işçilerin işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerine uygun olarak sağlık gözetimine tabi tutmakla yükümlüdür:
a) İşçilerin işe girişlerinde sağlık durumlarının yapacakları işe uygun olduğunu belirten sağlık raporu alınır.
b) Yapılan işin özelliğine göre, işin devamı süresince sağlık muayeneleri düzenli aralıklarla yapılır.
Risk Grupları
Madde 15 – Kadınlar, çocuklar, yaşlılar, özürlüler ve diğer hassas risk grupları, özellikle bunları etkileyen tehlikelere karşı korunurlar.
Sağlık ve Güvenlik İşçi Temsilcisi
Madde 16 – İşyerinde sağlık ve güvenlikle ilgili çalışmalara katılma, çalışmaları izleme, önlem alınmasını isteme, önerilerde bulunma ve benzeri konularda işçileri temsil etmeye yetkili, bir veya daha fazla işçi, sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi olarak görev yapar.
Sağlık ve Güvenlik İşçi Temsilcisi, işyerinde çalışan işçiler tarafından seçilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Son Hükümler
İlgili Avrupa Birliği Mevzuatı
Madde 17 – Bu Yönetmelik 12/6/1989 tarihli ve 89/391/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifi esas alınarak hazırlanmıştır.
Yürürlük
Madde 18 – Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 19 – Bu Yönetmelik hükümlerini Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı yürütür.